بارش شهابی شلیاقی

آتش بازی در صورت فلکی شلیاق ( چنگ رومی )

هر ساله در اوایل اردیبهشت، می‌توانید شاهد آتش بازی هیجان انگیزی در آسمان باشید. شبهای 2 تا 7 اردیبهشت ماه هر سال، میزبان شهابهایی از سمت صورت فلکی شلیاق هستند.

بارش شهابی شلیاقی امسال، در حالی به اوج خود می رسد، که صور فلکی تابستانی نیمه شب و در افق شرقی در آسمان ظاهر می شوند. هر ساله که زمین از میان توده ذرات دنباله دار تاچر(Tatcher) عبور می کند، علاقه مندان به رصد بارش های شهابی خود را برای دیدن ۱۰ الی ۲۰شهاب شلیاقی در ساعت آماده می‌کنند.این بارش که کانون آن در صورت فلکی شلیاق قرار دارد، هر ساله شهابهایی را با سرعت حدود ۴۸ km/sec روانه جو زمین می کند.بر اساس گزارش های رصدی ای بارش در سال ۱۸۰۳ میلادی تبدیل به یک طوفان شهابی با ۷۰۰=ZHR*(تعداد شهابهای سمت الراسی در ساعت) شهاب شد. این بارش قرار است، امسال بر خلاف چند سال گذشته نمایش زیبایی را به اجرا درآورد. بر اساس پیش بینی‌ها رصدگران احتمالاً بتوانند در هر ساعت حدود ۹۰ شهاب را در آسمان شمارش کنند.
بارش شهابی شلیاقی، امسال در حالی به اوج خود می رسد، که کانون بارش در ساعت ۲۰:۵۶ شامگاه دوم اردیبهشت طلوع می کند و همچنین هلال ۶ روزه ماه در ساعت ۲۴:۵۵ غروب می کند، و بارش حدود ساعت ۲ بامداد سوم اردیبهشت به اوج می رسد.
اما نگران ماه نباشید! بعد از تاریک شدن آسمان و قبل از طلوع کانون می توانید، شهابهایی را ببینید که به سمت صور فلکی عوا و جاثی حرکت میکنند و خوشبختانه به دلیل فاصله زیاد ماه از کانون بارش(ماه در غرب اسمان است) نور ماه هیچ مزاحمتی برای رصد ایجاد نمی کند.
هنگام رصد ممکن است، شهابهایی را ببینید که اگر خلاف جهت حرکتشان را امتداد دهید به صورت فلکی شلیاق نرسند! این شهابها ممکن است، شهابهای کشتیدمی یا اتا-دلوی باشند که این شبها فعال اند.
۲ بارش شهابی دیگر نیز شناخته شده اند، که کانونشان در صورت فلکی شلیاق قرار دارد:
بارش شهابی آلفا شلیاقی و بارش ژوئن شلیاقی که به ترتیب از اواسط تیر تا اواسط مرداد ماه و از اواسط خرداد تا اوایل تیر فعال اند.
شهابهای آلفا شلیاقی به قدری کم نورند که برای دیدنشان بهتر است از دوربین دوچشمی یا تلسکوپی با میدان دید باز استفاده کنید؛ و همچنین بارش شهابی ژوئن شلیاقی که قدر شهابهای آن به طور متوسط ۳+ است که دیدنشان را کمی مشکل می کند.
رصد بارش شهابی شلیاقی در بامداد ۳ اردیبهشت؛ می تواند تجربه جالبی برای عکاسی و رصد شهابها باشد. پس از همین الان برای رصد شهابهای شلیاقی برنامه ریزی کنید.

منبع : سایت مجله نجوم

دنباله دار های آسمان بهار

 (( سه دنباله‌دار در آسمان بهاری ))

در حالی که دنباله‌دار انکه درست در اواخر فروردین همزمان با مراسم روز جهانی نجوم در ایران به اوج روشنایی می‌رسد دو دنباله‌دار دیگر نیز در آسمان صبحگاهی دیده می‌شوند .

در حالی که این روز ها بیشتر ابزارهای رصدی به سمت اجرام شناخته شده و مشهور آسمانی نشانه رفته است درست در ۱۵ درجه ای جنوب زهره و پروین کوه یخی کوچکی نیز پرسه می‌زند. دنباله دار کوتاه دوره انکه که حدود هر ۳/۳ سال یک بار به دیدار خورشید و زمین می آید، این روزها در اوج روشنایی بعد از غروب آفتاب دیده می‌شود؛ دنباله داری اغلب کم فروغ که رصد گران و منجمان مشهوری نیز بارها ظهور این جرم را رصد کرده اند و تصور رصد این چنین دنباله‌داری تجربه ای است کم‌نظیر که هر شخص علاقه‌مند به آسمان را شیفته جستجوی آن می کند.دنباله دار انکه با شکلی بسیار محو و دم کوتاه خود (که فقط زیر آسمان تاریک با ابزار مناسب قابل تشخیص است) در شبهای اواخر فروردین از قدر ۴ تا ۶ دیده می‌شود. گرچه قدر آن در حد دید چشم برهنه زیر آسمان تاریک است اما به سبب گستردگی گیسوی دنباله‌دار و محو بودن آن به راحتی دیده نمی‌شود و یک دوربین دوچشمی کمکی بزرگ است. انکه در این شبها در صورت فلکی حمل است و به آرامی به سوی صورت فلکی قیطس (نهنگ) حرکت می‌کند.انکه سوژه سرسخت اما جذابی برای عکاسان نجومی است. در حالی که دنباله‌دار چندان کم نور نیست ثبت واضح دم آن به نوردهی و ابزار مناسبی نیاز دارد. این دنباله دار در ۳۰ و ۳۱ فروردین به اوج روشنایی می‌رسد و چون فقط در شامگاه دیده می‌شود ممکن است که برخی رصد گران موفق به دیدنش نشوند.

دنباله دار لاوجوی(Lovejoy ۲۰۰۷/E۲) که اولین بار تری لاوجوی موفق به کشف آن با روش جستجوی ابتکاری با یک دوربین عکاسی دیجیتال شد. این شب ها این دنباله‌دار در صورت فلکی قوس قرار دارد و رفته رفته ارتفاعش در افق صبحگاهی را زیادتر می‌کند. لاوجوی در شبهای اواخر فروردین ۸۶ از قدر کمتر از ۸ است و با دوربین دوچشمی یا تلسکوپی کوچک زیر آسمان تاریک دیده می‌شود. قدر دنباله دار تا اوسط اردیبهشت کمتر حدود ۸ تا ۵/۸ است و کماکان جرم مناسبی برای رصد با ابزارهای آماتوری است. اما به سبب محو بودن این دنباله‌دار شاید یافتن آن، نخستین بار دشوار باشد. سعی کنید در رصد تلسکوپی از کمترین بزرگنمایی استفاده کنید و به دنبال شبحی محو در میدان دید خود باشید. این دنباله دار در مسیر حرکت خود در آسمان با اجرام جالب توجهی دیدار می‌کند.لاوجوی صبحگاه ۲۶ و ۲۷ فروردین ماه به دیدار کهکشان بارنارد می رود؛ کهکشان کوتوله ای که برخلاف اندازه ظاهری بزرگش (۲۰*۱۰ دقیق قوس) درخشندگی سطحی کمی دارد و فقط در عکاسی بلند مدت با تراشه‌های حساس ثبت می شود. دنباله دار لاوجوی در بامداد ۳۱ فروردین، از حدود ۶ درجه ای غرب خوشه باز ستاره ای مرغابی وحشی (M۱۱) عبور می کند. ۲۰۰۷  E۲ بامداد ۲ و۳ اردیبهشت، در حالی که از قدر حدود ۸ می درخشد، وارد مجموعه ای کم نظیر از زیباترین اجرام کیهانی می شود. در این صبحگاه می توانید لاوجوی را در نزدیکی خوشه های باز و کم نور NGC ۶۷۵۵-۶ ببینید؛ در حالی که چند سحابی سیاره نما و خوشه کروی میزبان این کوه یخی در صورت فلکی عقاب هستند؛ اگر دقت کنید در ۷ درجه ای شرق این دنباله دار می توانید خوشه باز و زیبای IC ۴۷۵۶ را از قدر ۴/۵ تشخیص دهید. اگر مسیر حرکت این دنباله دار را ادامه دهید بامداد دهم اردیبهشت، ستاره آبی رنگ و درخشان نسر واقع در ۵ درجه ای این دنباله‌دار خواهد بود.

در این شبها باز هم در افق صبحگاهی دنباله‌دار ماخولز (Machholz ۹۶/P) در مربع بزرگ فرس اعظم (اسب بالدار) در حال ارتفاع گرفتن از افق شرقی است اما همزمان نیز به سرعت کم نور می‌شود. قدر آن در شبهای اواخر فروردین حدود ۸ تا ۱۰ تخمین زده می‌شود و دیدن آن به ابزاری مناسب و افق شرقی شفاف و آسمان تاریک (پیش از سپیده‌دم) نیاز دارد.

منبع : سایت مجله نجوم