نجوم از صفر تا بی نهایت
وبلاگی برای علاقمندان به نجوم آماتورینجوم از صفر تا بی نهایت
وبلاگی برای علاقمندان به نجوم آماتوریآشنایی با مفاهیم اولیه ستاره شناسی
|
بسم اله الرحمن الرحیم تبارک الذی جعل فی السماء بروجا و جعل فیها سراجا و قمرا منیرا روزها و ماههای متمادی در کتابخانه ها ، کتابفروشی ها ، سایتها و وبلاگهای نجومی بدنبال مطالبی منسجم در ارتباط با ستاره شناسی می گشتم ولی جز سردرگمی و یافتن مطالبی گسسته ، چیزی دستگیرم نشد . متاسفانه علیرغم اینکه کشور عزیزمان از قدیمی ترین سرزمین هایی است که خاستگاه عالمان و فیلسوفان و منجمان بزرگی بوده است ولی علم هیئت ( اختر شناسی ) در کشورمان هنوز نوپا و جوان است و نسبت به علوم دیگر توجه زیادی به آن نشده است .گرچه بحمد الله در سالهای اخیر به همت چند تن از جوانان خوب و با استعداد کشور ، مؤسسات و انجمن هایی بوجود آمده و مخصوصا مجله نجوم در این راستا زحمات بسیار زیاد و ارزنده ای را متحمل شده است. . همین کاستی ها بود که مرا به فکر ایجاد یک وبلاگ آموزشی انداخت گرچه در وبلاگها رسم بر اینست که مطالب ، بصورت پراکنده و یادداشتهای روزانه نوشته شود ولی بدلیلی که عرض کردم تصمیم گرفتم مطالب را از صفر شروع کرده و بگونه ای کلاسیک همانطور که در کلاسهای آموزشی بیان میشود ، به پیش ببرم . آموزشگاهها و انجمنهای نجوم ، عموما ستاره شناسی ( آماتور ) را در چهار سطح بشرح زیر ارائه مینمایند :
سطح مقدماتی : 1 – تعریف و تاریخچه نجوم و اختر شناسی و آشنایی با منجمان و اختر شناسان قدیمی و معاصر 2 – تعریف و آشنایی با ، کره سماوی ،سیستمهای مختصاتی ، جهت یابی 3 – منظومه شمسی ( خورشید ، سیارات ، اقمار ، سیارکها ، سیارات کوتوله ، دنباله دارها ، شهابها و ... ) 4 – آشنایی با صورتهای فلکی دور قطبی ( پیرا قطبی ) و دائرة البروجی 5 – طرز استفاده از اطلس ها و نقشه های راهنمای آسمان سطح عمومی : 1 – منشا عالم و فرضیات تشکیل کیهان، منشا سیارات و اقمار و فرضیات و روابط ریاضی مربوط به آنها 2 – شناخت صورتهای فلکی 88 گانه 3 – ستارگان ( متغیرها ، غولها ،ابر غولها ، کوتوله ها ، ستاره های نوترونی و... ) ،ویژگیهای فیزیکی ستارگان، تولد – تکامل و مرگ ستارگان ، فضای میان ستاره ای 4 – مجموعه های ستاره ای ( دوتایی ها ، چند تایی ها ، خوشه های باز و کروی ) ، سحابیها و کهکشانها 5 – مباحث نور ، شکست نور ، عدسیها و آینه ها – آشنایی و کار با انواع دوربینها و تلسکوپها سطح پیشرفته : و ... )Starry Night , SkyMap , RedShift۱ – آشنایی و کار با نرم افزار و ... )CCD۲ – آشنایی با ابزار آلات رصدی ( ساعتهای خورشیدی ، افلاک نما ، تئودلیت 3 – اختر فیزیک ستاره ای ( حرکت ستارگان ، تعیین فاصله ، درخشندگی ،رنگ ، دما و جرم ستارگان ، طبقه بندی طیفی ، نمودار رنگ قدر ، ستاره های تپنده ، ستاره های انفجاری ) 4 – نجوم کروی و محاسباتی (1) سطح تکمیلی : 1 – آموزش رؤیت هلال و آشنایی با رکوردها و معیارها و گزارشات رصدی 2 – عکاسی نجومی و آشنایی با دوربینهای عکسبرداری و فیلمبرداری و انواع لنزها 3 – آشنایی با ماموریتها و سفینه های فضایی تحقیقاتی 4- نجوم کروی و محاسباتی (2) گذراندن تمام سطوح فوق بسته به زمان و تعداد کلاسها در ماه ، یک تا دو سال بطول می انجامد در این وبلاگ که شاید بتوان آنرا اولین وبلاگ آموزشی در زمینه ستاره شناسی نامید ،اگر عمری باقی باشد سعی میشود به همین شکل و بتدریج از ابتدا تا سطوح پیشرفته مطالب ارائه گردد امید است تا کاستی های احتمالی را با وجود آسمانی خود ببخشید و اینجانب را از نظرات و انتقادات و پیشنهادات سازنده خود بهره مند سازید . مقدمه : شناخت آسمان و فضای بیکرانی که بشــــر را احاطه کرده است ، یکی از آرزوهای دیرین وی بوده است و همواره ذهن کنجکاو بشر به جستجــــو و کشف روابط متقابل زمین و دیگر اجرام سمـــاوی مشغول بوده و میباشد .مطالعه و بررسی آسمــــان و حوادثی که در آن رخ میدهد از مبــاحث مهم و مورد علاقه انسان است . او با مطالعه زمین و آسمان و بطور کلی فضا با شگفتیهای جهان ، بیشتر آشنا شده و به قدرت لایزال الهی پی می برد .
مفاهیم بنیادی در ستاره شناسی
کره سماوی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
انسان های باستانی به این نکته پی برده بودند که آسمان به صورت کره ای می ماند که در درون آن ستارگان (ثوابت) حضور دارند، در حالی که اجزاء منظومه شمسی در این صحنه جا به جا می شوند. هنوز بسیاری از یافته ها و ادراکات آن زمان، برای علاقمندان به ستاره شناسی در دنیای امروز هم به کار برده می شود.
کره سماوی عبارت است از یک کره تخیلی بزرگ بی انتها که «زمین» را در برگرفته و به نظر می رسد که کلیه اجرام آسمانی به آن چسبیده اند. «استوای سماوی» نیز تصویری است از استوای زمین روی کره سماوی به همین ترتیب «قطبین سماوی» تصویری از قطب شمال و جنوب جغرافیایی زمین ، بر روی کره سماوی می باشد. «دایرة البروج» یا دایره گرفتگی می تواند تصویر مدار گردش زمین بر روی کره سماوی باشد و یا به تعبیری ، مسیر عبور سالیانه خورشید در آسمان (این مسیر دارای انحراف 4/23 درجه ای نسبت به استوای سماوی است، که خود معلول انحراف 4/23 درجه ای محور زمین می باشد). «قطبین دایرة البروج» محل تلاقی کره سماوی و خط فرضی است که عمود بر مرکز دایرة البروج ترسیم شده است مختصات استوایی یکی از مجموعه های عمومی که برای معرفی مختصات سماوی به کار گرفته می شود، به نام مختصات استوایی است که براساس استوای سماوی بنا نهاده اند. مختصات شمال جنوب که معادل سماوی برای عرض روی «زمین» محسوب می شود به نام «میل» است و مانند عرض بر حسب درجه (o) ، دقیقه ('َ) و ثانیه ("ً) از صفر بر روی استوای سماوی تا 90 درجه در جنوب بر روی قطبین سماوی، اندازه گیری می شود.
|
